İktidar artan gıda fiyatlarına çözümü yine ithalatta buldu. Seçimlerden sonra 42 TL’den yüzde 135 artarak 100 TL’ye çıkan yeşil mercimeğin ithalatında gümrük vergisi sıfırlandı ve ihracatına da kota getirildi. Artan maliyetlere ve yetersiz desteklere dikkat çeken üretici ise “İthalat fiyatları 1-2 ay düşürür ama üretimi de sürekli olarak bitirir” dedi.
Türkiye yeşil mercimekte 1990’lı yıllarda 216 bin ton üretimle kendi kendine yeterliliği yüzde 100’ün üstünde olan bir ülkeydi. Bugün
Dış ticaret açığı 2023’te geriledi
Konya’da önce işçi sonra çiftçi sokağa indi
50 bin ton üretim yapılırken tüketimi karşılamak için 35 bin ton ithalat yapılmak zorunda. Böylece kendine yeterlilik oranı yüzde 50.9’a geriledi. İthalatın yüzde 80’i de Kanada’dan yapılıyor.
Bakanlık alınan kararı “yurtiçi arz güvenliğinin ve fiyat istikrarının sağlanması” sözleriyle savundu. Üretici fiyatı düşürmek için tarımı desteklemek yerine yabancı çiftçiye dolarla para ödenmesine tepkili. Geçen yıl 96 lira olan dekar başına desteğin bu yıl 124 liraya çıktığını hatırlatan Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, şu bilgileri verdi:
“Mazot desteği 75 liradan 103 liraya çıktı. Aynı sürede mazot 19 lira seviyelerinden 46 liraya çıktı. Gübre desteği ise hiç değişmedi ve 21 lira olarak kaldı. Ama gübre fiyatları yüzde 70’e yakın arttı. Tüm bunlara rağmen üretici ekim yapıp hayatta kalmaya çalışırken kalkıp ithalatta vergiyi sıfırladınız. İthalatın yüzde 80’i Kanada’dan yapılıyor. Benim çiftçim mazota özel tüketim vergisi öderken Kanadalı çiftçiden ürün getiren adam sıfır vergi ödeyerek ürününü satacak. Sonra da neden mercimeğin fiyatı bu kadar arttı diyeceksiniz, neden insanlar tarımı bırakıyor, neden cari açığımız artıyor diyeceksiniz.”
ÜRETİCİ İTHALAT İLE TERBİYE EDİLİYOR
Üreticinin ithalat ile terbiye edilmeye çalışıldığını söyleyen Türk Mimar Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise tam da yerli çiftçinin ekim yaptığı dönemde atılan bu adımla üreticinin cezalandırıldığını belirtti. Yeşil mercimekte gerileyen kendine yeterlilik oranını hatırlatan Suiçmez, “1990’larda Türkiye’nin mercimekte kendine yeterlilik oranı yüzde 100’ün üstündeydi. Bugün yüzde 50.9’a geriledi. Tüketiciyi düşünüyorsak bu gerilemenin sebeplerine bakmak gerek. Yoksa fiyat yükseldi diye ithalat vergisini sıfırlamak tüketiciyi birkaç ay rahatlatmış gibi görünse de üreticiyi küstürüp uzun vadede tüketiciyi daha fazla üzecek bir uygulama. Destekleri artırarak kendimize yeterlilik oranımızı yükseltmemiz gerekirken ekimlerin olduğu aşamada vergisiz ithalat üreticiyi daha da yaralar. Terbiyeli ithalata karşıyız” diye konuştu.
